فلنج چیست

فلنج چیست

انواع فلنج یکی از تجهیزات و اتصالات مورد استفاده در صنایع مختلف هستند که به علت جداسازی راحت این اتصالات، محبوبیت بالایی در بازار دارند و یکی از پراستفاده ترین ها هستند. برای استفاده درست و مناسب از فلنج در تاسیسات و صنایع متفاوت لازم است تا با انواع مختلف آن آشنا باشیم.

در ابتدا به معرفی فلنج پرداخته و در بخش های بعدی با ویژگی های اتصالات فلنجی و انواع مختلف فلنج و محل های کاربرد آن ها آشنا می شویم. همان طور که می دانید روش های متفاوتی به منظور اتصال لوله و اقلام آن به یکدیگر و یا به تجهیزات دیگر مانند پمپ، لرزه گیر و … وجود دارد. یکی از روش های متداول جوشکاری است اما روش های دیگری نیز وجود دارد، که یکی از این موارد اتصالات فلنجی است.

فلنج ها به صورت قطعه ای دیسکی شکل هستند که همیشه به صورت جفت به کمک پیچ و مهره دو قطعه را به یکدیگر متصل می سازد و به آسانی باز و بسته می شوند. این قطعات برای فشارهای کم و زیاد مناسب هستند و در آن ها آب بندی بین دو فلنج توسط گسکت (آب بند) که در بین آن ها قرار داده می شود انجام می گیرد. جنس فلنج ها معمولا از فولاد و آلیاژهای آن و یا از چدن و سایر مواد ساخته می شود.

ویژگی های اتصال به وسیله انواع فلنج

انواع فلنج که به علت ویژگی های منحصر به فرد خود از پر کاربرد ترین اتصالات در صنعت هستند. اتصالات به وسیله فلنج دارای ویژگی ها و مزیت هایی هستند که برای انتخاب فلنج ها در صنایع مختلف نیاز است تا با آن ها آشنا شویم. در ادامه به برخی از ویژگی های فلنج اشاره می کنیم.

مهمترین ویژگی اتصالات توسط انواع فلنج، قابلیت جداسازی آن است. به زبان ساده این بدان معناست که در حالت معمولی در صورتی که دو عدد لوله را که به یکدیگر جوش داده شده اند، داشته باشیم و بخواهیم آن ها را جدا کنیم، باید برشکاری انجام شده و دوباره جوشکاری کنیم. این درحالی است که با استفاده از فلنج ها، از آن جایی که اتصال توسط پیچ و مهره صورت می گیرد، می توانیم با باز و بسته کردن پیچ و مهره ها جداسازی را به راحتی انجام دهیم.

نحوه اتصال توسط فلنج ها به صورت ساده به شرح زیر است:

• به هر یک از دو قسمت لوله یک فلنج اتصال داده می شود (تجهیزات لوله کشی مثلا پمپ ها همراه فلنج هستند).
• دو فلنج از قسمت سطح فلنج (Face) روبروی یکدیگر قرار می گیرند.
• سپس توسط پیچ و مهره ها به یکدیگر متصل و فشرده می شوند.

نکته ای که در اتصال به وسیله فلنج ها باید در نظر داشته باشیم مسئله آب بندی بین سطوح است که جهت جلوگیری از نشتی بین آن ها از واشر آب بندی(گسکت) استفاده می شود.

انواع مختلف فلنج ها در سایز ها، جنس ها و کلاس های فشاری خاصی تولید شده و به فروش می رسند. به طور کلی ویژگی هایی که باید درباره فلنج ها و مشخصات کلی آن ها بدانیم در ادامه آمده است. لازم به ذکر است که این ویژگی ها معمولا روی بدنه فلنج حک می شوند:

• نام تجاری تولید کننده فلنج
• سایز نامی لوله (قطر خارجی لوله که فلنج به آن جوش داده می شود.)
• مقدار فشار قابل تحمل (کلاس فشاری فلنج)
• شکل سطح فلنج (مهم ترین قسمت تشکیل دهنده یک فلنج است.)
• سوراخ ها (گاهی به عنوان ضخامت دیواره نیز بیان می شود.)
• مواد تشکیل دهنده فلنج
• شماره یا کد مربوط به عملیات حرارتی صورت گرفته بر روی فلنج

انواع فلنج

فلنج ها انواع مختلفی دارند که در این بخش تعدادی از پر کاربردترین آن ها را نام برده و معرفی می کنیم.

فلنج گلودار

فلنج گلودار (Weld Neck Flange) نوعی از فلنج‌ بوده که دارای گردنی مخروطی شکل و متصل به مرکز خود است.

فلنج کور

فلنج کور (Blind Flange) همانند یک دیسک است که جهت مسدود کردن مسیر عبور سیالات در انتهای مسیر خط لوله استفاده می‌شود به همین دلیل فلنج کور برخلاف سایر فلنج‌ها، مقطعی برای عبور مایعات ندارد.

فلنج ساکت ولد

جهت اتصال فلنج و لوله، پس از قرارگیری لوله در داخل فلنج های ساکت ولد ، از بیرون جوشکاری فیلت (Fillet Weld) انجام می‌شود.

فلنج دنده ای (رزوه ای)

فلنج رزوه­ ای (Threaded Flange) که با نام فلنج دنده­ ای نیز شناخته می‌شود، دارای رزوه­ هایی در درون خود است و به ‌صورت پیچی به لوله مورد نظر متصل می ­گردد.

فلنج اسلیپون

این فلنج به ‌وسیله جوشکاری به لوله متصل می‌شود. جهت متصل کردن لوله و فلنج اسلیپون ، ابتدا لوله در درون فلنج قرار می‌گیرد و سپس از داخل و خارج به روش Fillet جوشکاری می‌شود تا آب ‌بندی بهتری داشته باشند.

فلنج رینگ جوینت

فلنج رینگ جوینت (RTJ) یکی از انواع فلنج ‌ها است که دارای یک شیار بر روی بدنه خود است. این شیار یا فرورفتگی در سمت سطح (Face) فلنج وجود دارد و باعث می شود تا این فلنج آب ‌بندی مناسبی در دما و فشار بالا داشته باشد.